Artikelen

Bijnieruitputting

Vermoeidheid zonder verklaring heeft bijna altijd te maken met uitputting van de bijnieren. Het is een direct gevolg van aanhoudende stress, langdurige boosheid, angst en/of andere negatieve emotionele toestanden. Klinisch onderzoek toont aan dat daardoor de bijnieren te lang en te veel zijn gestimuleerd om hormonen aan te maken, overbelast raken en niet meer in staat zijn om nog voldoende hormonen aan te maken. Bijnieruitputting kan overwonnen worden door het stressprobleem en de levenswijze aan te pakken.

Bijnieren zijn twee kleine orgaantjes die zich op de nieren bevinden en nauw betrokken zijn bij het stressmechanisme. De symptomen van bijnieruitputting zijn daarom dezelfde als die bij stress. Deze symptomen kunnen we in vier groepen onderbrengen, n.l.:

1. Spierspanningen

Als we in een stresstoestand geraken, spannen we meteen onze spieren aan en maken we ons kleiner om ons te beschermen tegen het dreigend gevaar. Dat is een normale reactie. Het probleem is echter dat we onze spieren nadien onvoldoende loslaten en ontspannen.

Die spanningen stapelen zich op waardoor de doorbloeding van de spieren wordt afgeremd en de spieren hun elasticiteit verliezen en steeds harder worden. Gespannen spieren liggen aan de basis van veel klachten zoals

spanningshoofdpijn vanuit gespannen nek­spieren, duizeligheid door druk op het evenwichtscentrum, gewrichtspijnen, pijn in de onderrug en het bekken, moeilijke ademhaling door spanningen op de borstspieren, enz.

2. Verteringsproblemen

Het verteringsstelsel functioneert enkel in rusttoestand. Stress verstoort de werking tussen het sympathisch en het parasympathisch zenuwstelsel waardoor het sympathisch zenuwstelsel domineert en de vertering doet versnellen.

Verteringsproblemen komen veel voor zoals voedsel dat te snel en onvoldoende verteerd wordt. Niet verteerde voedselresten blijven in de darm achter en gaan gisten (koolhydraat) of rotten (eiwit) en zorgen voor een opgezette buik en winderigheid, braakneigingen, diarree of verstopping, maag- en darmproblemen, gebrek aan eetlust, eetbuien en overgewicht.

3. Emotionele en psychische problemen

Bijnieruitputting brengt het gevoelsleven in de war en geeft aanleiding tot een onrustig gedrag. Men voelt zich niet lekker in zijn vel zitten, spanningen stapelen zich op en uiten zich in verschillende klachten zoals depressieve neigingen, negatieve instelling, moeilijk wakker worden en opstaan, aanhoudende vermoeidheid, lage bloeddruk, koude handen en voeten en een onstabiele bloedsuikerspiegel.

4. Mentale en cognitieve problemen

Men kan zich niet concentreren, er is een gebrek aan doorzettingsvermogen, taken worden niet afgemaakt, men vertoont uitstel- gedrag en is ongeduldig. Men heeft een laag zelfbeeld, lijdt aan angst, onzekerheid en men heeft het moeilijk om iets waar te nemen, op te nemen en te reproduceren, gevolg… een verzwakt geheugen.

Advies bij bijnieruitputting

Veel mensen hopen op een medicijn, een natuurlijk middel of een kruid om hun problemen op te lossen, maar zo werkt het niet. Stress, bijnieruitputting en andere levens­problemen moet men zelf oplossen. Genezen gebeurt immers van binnenuit en niet van buitenaf. We bespreken enkele ondersteunende mogelijkheden.

Voeding

Voeding is de enige bron van energie door omzetting van lichtenergie (levensenergie) in de nutriënten eiwit, vet en koolhydraat. Energie ligt in iedere cel opgeslagen, maar moet in verhouding tot geleverde inspanningen voortdurend aangevuld worden. Bij bijnieruitputting, stress, negatieve emoties, angst, negatief gedrag, enz. verliezen we extreem grote hoeveelheden energie. Alleen deze drie voedingsstoffen leveren energie die in calorieën worden uitgedrukt. De micronutriënten zijn vitaminen, mineralen, spoorelementen, enzymen en nog een aantal stoffen die de vertering en de stofwisseling mogelijk maken. Verder hebben we water en ballaststoffen nodig. Water is een oplosmiddel en de ballaststoffen zijn onverteerbare stoffen met een groot zwelvermogen die zorgen voor een goede en volledige stoelgang en voor de opbouw van de darmflora.

Voedingsmiddelen en voedingsproducten

We maken een onderscheid tussen voedingsmiddelen en voedingsproducten. Voedingsmiddelen komen uit de tuin, van het veld, de boomgaard, enz. Ze bezitten alle eigenschappen van een natuurlijk voedingsmiddel en zijn onbewerkt. Versheid is hun grootste waarde. Ze worden in de eigen keuken bereid tot allerlei gerechten. Men gaat bewust om met de mechanische en thermische behandeling van het voedsel zodat het verlies aan voedingsstoffen beperkt blijft. Fruit, bessen, watervruchten, noten, zaden en pitten en de meeste groenten kunnen we tot rauwe gerechten bereiden en leveren daardoor ongeschonden nutriënten.

Voedingsproducten zijn voedingsmiddelen die in de fabriek mechanisch en thermisch zijn behandeld. Vaak worden meerdere ingrediënten samengevoegd tot gerechten of semigerechten. Omdat tijdens de industriële verwerking kleur-, smaak- en geurstoffen haast volledig verdwijnen, worden ze door kunstmatige stoffen vervangen. Om voedingsproducten van een lange periode van houdbaarheid te verzekeren, worden er bewaarstoffen toegevoegd zoals conserveringsmiddelen. Deze toegevoegde stoffen worden voedingsadditieven genoemd en staan bekend als E-nummers. Een aantal zijn niet zonder risico en kennen bijwerkingen. Dit industrieel voedsel wordt in de keuken meestal bereid door opwarming. Dit voedsel verliest veel van zijn levenskracht en is daarom minderwaardig voedsel. Er is geen bezwaar tegen een beperkt gebruik van voedingsproducten. Helaas zijn er veel gezinnen die jaar in, jaar uit dergelijk voedsel gebruiken. Van opgewarmde kost wordt niemand vrolijk. Er is een duidelijk verband tussen veelvuldig gebruik van dergelijk minderwaardig voedsel en fysieke en psychische problemen zoals bijnieruitputting, verhoogde stressgevoeligheid, depressie, melancholie, enz.

Schadelijk voedsel en drank

Voedsel kan direct de gezondheid schaden. Daarom is het aan te raden om bij bijnieruitputting bepaalde vormen van voedsel of drank niet te gebruiken of in iedere geval drastisch te beperken. Koffie bevat cafeïne en is in grote hoeveelheden schadelijk voor het zenuwstelsel en de hersenen, kent een verslavende werking en verstoort de nachtrust. Veel gezonde mensen beperken koffie tot 3 kopjes per dag. Wees matig met zwarte chocolade omdat die cafeïne, oxaalzuur, verzadigde vetzuren en erg veel toegevoegde suikers bevat om de bittere smaak te camoufleren. Het gebruik van alcoholische dranken behoort tot onze cultuur, maar bij

bijnieruitputting zal men zich tijdelijk onthouden. Gebruik geen toegevoegde suikers zoals riet- of bietsuiker en alles waarin suiker verwerkt zit. De suiker op zich is niet schadelijk, maar wel de afwezigheid van vitaminen en mineralen. Toegevoegde suiker bevat 100% suiker en veroorzaakt in het lichaam een echte explosie en ligt aan de basis van een uitgeput zenuwstelsel, verhoogde stressgevoeligheid, bijnieruitputting en vele andere ziekten. Eet liefst geen vlees en vis. Ons verteringsstelsel is niet gemaakt om vlees en vis te verteren. Die bevatten cholesterol en dierlijke vetten die rijk zijn aan verzadigde vetzuren. Bovendien bevatten vlees en vis geen ballaststoffen en bemoeilijken ze de darmwerking. Er is een verhoogd risico voor darmkanker. De vee-industrie is één van de grootste milieuvervuilers. Denk ook aan het dierenleed in de megastallen. De dieren hebben in hun korte leven vaak de buitenlucht niet gezien, nooit andere dieren of planten ontmoet. Beperk het gebruik van voedingsproducten en beschouw brood als een delicatesse dat u aanvullend gebruikt bij een maaltijd.

Enkele aanbevelingen

Verse voedingsmiddelen

Eet zoveel mogelijk verse voedingsmiddelen die u in de eigen keuken verwerkt tot allerlei gerechten, eet een deel van uw voedsel rauw, beperk het gebruik van opgewarmd voedsel. Eet iedere dag meerdere stukken fruit, eet fruit afzonderlijk los van de maaltijden of als fruitmaaltijd. Begin de dag met een fruitontbijt en eet voldoende groenten. Hecht belang aan rauwe groenten in de vorm van een salade (rauwkostvoeding) als voorgerecht of als volwaardige maaltijd, eventueel in combinatie met kaas, noten of ei. Snij rauwe bladgroenten fijn op uw bord en vermeng ze met olie, vinaigrette of mayonaise, dan blijven ze langer in de maag en verteren ze beter. Gebruik regelmatig knoflook en ui. Breng uw voedsel op smaak met keukenkruiden, gebruik geen specerijen want die zijn scherp en heet, irriteren de mondslijmvliezen en prikkelen het zenuwstelsel. Wees matig met zoutgebruik.

Natuurlijke suikers

Natuurlijke suiker is het voedsel van de hersenen, de zenuwen en de spieren. Zonder suiker is geen denk- en spierkracht mogelijk. Gebruik regelmatig voedingsmiddelen die rijk zijn aan natuurlijke suikers. Fruit en bessen zijn rijk aan enkelvoudige suikers die direct worden opgenomen en geen verteringsenergie nodig hebben. Eet fruit apart, los van andere voedingsmiddelen, of als fruitmaaltijd om gisting in de darmen te voorkomen. Fruit met yoghurt voorkomt gisting. Honing, banaan, dadels, blauwe druiven, mango, appel- en ahornsiroop bevatten veel natuurlijke suikers.

Gezonde vetten

Dierlijke vetten bevatten veel verzadigde vetzuren en cholesterol en liggen aan de basis van hart- en vaatziekten. Er wordt al jaren terecht gewezen op de gevaren hiervan. Daardoor is de indruk gewekt dat alle vetten ongezond zijn. Dat is niet zo, plantaardig vet is gezond, erg voedzaam en zorgt voor extra energie. Plantaardig vet is rijk aan onverzadigde vetzuren en bevat vet gerelateerde vitaminen. Ze leveren uiteraard veel calorieën, maar dat is geen probleem bij een normaal matig gebruik. Tot de aanbevolen plantaardige vetten rekenen we alle soorten koudgeperste tafelolie, olijfolie, olijven en avocado.

Noten, zaden en pitten

Noten, zaden en pitten behoren tot de voedzame voedingsmiddelen, ze leveren plantaardig eiwit en vet, maar zijn ook rijk aan vitaminen, mineralen en spoorelementen. We hebben er weinig van nodig. Er zijn veel soorten noten die allemaal gezond zijn. Sesamzaad is te klein om te kauwen en wordt net voor het gebruik fijn gemalen. Zonnebloem- en pompoenpitten zijn voedzaam en hebben gezondheid bevorderende eigenschappen.

Bewegen

Bewegen in de open lucht is van groot belang. De laatste jaren wordt veel aandacht besteed aan de voordelen hiervan. De coronacrisis heeft veel mensen ertoe gebracht te gaan wandelen en fietsen. In de geneeskunde spreekt men van ‘zitdoden’. Dit zijn mensen die sterven wegens gebrek aan beweging. Maak iedere dag een kleine wandeling die u tijdens het weekeinde uitbreidt. Tienduizend stappen per dag wordt als ideaal beschouwd, maar het hoeven er echt niet zoveel te zijn. Extreme lange wandelingen zijn vaak energie rovend en niet aan te bevelen. Bewegen heeft vier grote voordelen; het versnelt de doorbloeding, maakt de gewrichten soepel, verbetert de darmwerking en heeft een ontspannend en rustgevend effect.

Gedachteloosheid

De uitdrukking ‘we denken ons ziek’ is letterlijk van toepassing bij levensproblemen. Het digitaal tijdperk zorgt dat we overal bij moeten nadenken en constant met ons brein bezig zijn. Bijnieruitputting, stress, spanningen en vermoeidheid zorgen ervoor dat ons denken op hol slaat en dat werkt energie rovend en leidt tot nog meer vermoeidheid en uitputting. Gedachteloosheid betekent aan niets denken of het hoofd laten leeglopen zodat de werking van de hersenen, het zenuwstelsel en hormonenstelsel zich ontspannen, herstellen en normaliseren. Door aan niets te denken, geraken we spontaan in een meditatieve toestand. Aftellen van 5 naar 1 is een goed middel om tot gedachteloosheid te komen. Gedachteloosheid is het beste middel om de slaapkwaliteit te verhogen.

Samengevat: Dit zijn enkele adviezen om bijnierputting te voorkomen of te genezen. Recent wetenschappelijk onderzoek toont aan dat een ‘ongezonde’ levenswijze aan de basis ligt van talrijke levensproblemen zoals bijnieruitputting, stress en vele andere problemen.

Jan Dries

www.europeseacademie.be