De rozenwortel komt oorspronkelijk voor in Rusland en Azië. Het kruid groeit daar op hooggelegen hellingen en rotsgesteente, onder erbarmelijke omstandigheden: hoe extremer de kou, hoe mooier hij bloeit.
De Latijnse naam van de rozenwortel is ‘Rhodiola rosea’. Ze verwijst op haar beurt naar het Griekse woord rhudon, wat roos betekent. De wortel van de rhodiola heeft inderdaad een sterke rozengeur.
De rhodiola is een vaste plant. De geschubde, vlezige bladeren zijn grijsgroen van kleur. In de zomer komen zachtroze, soms geelachtige bloemetjes tevoorschijn. De rhodiola heeft een diepe penwortel met zijscheuten aan de bovenkant.
Er gaan verhalen waarin de Vikingen het kruid gebruikten tijdens hun veroveringstochten en heel, heel misschien was hun succes dus wel mede te danken aan de rhodiola. In de volksgeneeskunde van Rusland en Scandinavië werd het kruid gebruikt bij mentale en fysieke stress, bij vermoeidheid en om ouderdomsverschijnselen tegen te gaan. En Russische strijders maakten tijdens hun oorlogen gebruik van de rhodiola om moedig en weerbaar te zijn – de verhalen over de Vikingen lijken dus bevestigd!
Het was de Russische geleerde dr. N. Lazerev die een paramedische term voor de rhodiola bedacht, namelijk: een ‘adaptogeen kruid’. Het Latijnse woord adaptare betekent ‘aanpassen’. Het kruid helpt om ons lichaam te laten wennen aan moeilijke tijden, zodat de spanningen verminderen. Met andere woorden, het kruid verhoogt onze stressbestendigheid.
De rhodiola activeert namelijk de hypothalamus, de meester-hormoonklier die zelf hormonen aanmaakt en de regie voert over andere klieren, met name de bijnieren. Bij angst, stress en onveilige situaties stuurt de hypothalamus
hormonen naar die bijnieren. Mede door de rhodiola reguleren de bijnieren het stresssysteem; hierdoor wordt het lichaam beschermd tegen de schadelijke effecten van stress. En die bescherming is nodig, want naarmate het immuunsysteem door chronische stress minder krachtig wordt, zijn wij vatbaarder voor virale luchtweginfecties, voor auto-immuunziekten en voor allergieën.
Wanneer kunt u de rhodiola gebruiken?
Bij vermoeidheid en herstel (bijvoorbeeld als gevolg van een infectieziekte), bij een burn-out, bij hartkloppingen (wel altijd naar een arts gaan), na zware fysieke inspanningen en bij chronische stress. Ook is de rhodiola geschikt voor de mensen die onder zware druk staan, zoals de mantelzorger, de examenkandidaat, de nachtwerker of de sporter.
Tenslotte, maar zeker niet minder belangrijk, ondersteunt het kruid u bij momenten van eenzaamheid of uitzichtloosheid.
Trudy van Diepen
www.kruidenvrouw.nl
Toepassing
- thee, van de gemalen wortel
- tinctuur, gemaakt van de wortel
- capsules
- blad en bloem kunnen in salades verwerkt worden
Na twee maanden het kruid een maand laten staan, om gewenning te voorkomen.
Niet gebruiken samen met antidepressiva en andere zenuwmedicatie.
Niet geschikt voor zwangeren en zogenden.