Ook in de wereld van huis- en tuindieren neemt de interesse in natuurgeneeskunde toe. Eigenaren zijn zich steeds meer bewust van de mogelijke bijwerkingen van conventionele medicijnen en zoeken daarom naar alternatieve benaderingen met minder nadelige effecten. Caroline Spek, veterinair natuurgenees- kundige, laat ons in dit artikel de mogelijkheden zien.
De veterinaire gemeenschap en dierenbezitters staan inmiddels open voor een holistische benadering, naast de conventionele diergeneeskunde. Er is daarvoor steeds meer bewustwording en acceptatie.
Die acceptatie heeft in sommige dierenarts- praktijken al geleid tot de integratie van natuurgeneeskundige benaderingen: van acupunctuur en kruidenbehandelingen tot het adviseren van natuurlijke supplementen.
Deze integraal werkende praktijken omarmen de helende kracht van de natuur.
Basisprincipes
Natuurgeneeskunde voor dieren biedt een holistische benadering van gezondheidszorg, waarbij de nadruk ligt op het evenwicht tussen lichaam en geest. Net zoals de natuurgeneeskunde voor mensen, is ook de veterinaire natuurgeneeskunde
gefundeerd op enkele basisprincipes:
- Holisme:
Een van de kernprincipes van natuurgeneeskunde is het holistisch perspectief. In plaats van alleen de symptomen te behandelen, kijkt men naar 'het dier als geheel', waarbij zowel fysieke als mentale aspecten in overweging worden genomen. - Preventie:
Natuurgeneeskunde legt sterk de nadruk op preventie. Dit kan worden bereikt met een bij de diersoort passende voeding, met regelmatige lichaamsbeweging en met een stressvrije en zo natuurlijk mogelijke leef- omgeving. De mogelijkheid tot het vertonen van natuurlijk gedrag staat centraal. Op die manier blijft het immuunsysteem intact en is de kans op ziekten klein. - Voeding als medicijn:
Voeding speelt een cruciale rol in de natuur- geneeskunde voor dieren. Een gezond dieet wordt beschouwd als een krachtig middel tot genezing en is cruciaal voor het behoud van de algehele gezondheid van het dier. - Minimale invasie:
De natuurgeneeskunde streeft naar het vermijden van overmatig gebruik van medicijnen en het zoeken naar minder invasieve behandelingsmethoden (ingrepen met instrumenten).
In plaats van alleen de symptomen te behandelen, kijkt men naar 'het dier als geheel'.
Erkende therapieën
Sinds 20 jaar bestaat de Beroepsvereniging van Complementaire en Natuurlijke Geneeswijzen voor Dieren (BCND). Zij heeft kwaliteit en kennis(deling) hoog in het vaandel staan. Hedendaagse therapieën die door de BCND erkend worden zijn:
- Acupunctuur. Dit wordt intussen ook succesvol toegepast bij dieren, voor het herstel van de energiebalans bijvoorbeeld. Het plaatsen van dunne naalden op specifieke punten herstelt de energiestroom en bevordert pijnbeheersing en het algemeen welzijn.
- Aromatherapie wordt toegepast bij het verminderen van stress, het stimuleren van het immuunsysteem en bij gedrags- problemen. Etherische oliën worden veel gebruikt om hun ontsmettende, genezende en evenwichtbrengende eigenschappen. De werking is zowel lichamelijk als mentaal. De oliën kunnen zowel inwendig als uitwendig (door inademing of massage) worden toegepast. Bij dieren die foerageren en speuren is dit een prachtige en krachtige therapie.
- Bach Bloesemtherapie is een door dr. Edward Bach ontwikkelde therapie voor emotionele balans bij mens en dier. Deze bloemen- essenties worden ingezet om emotionele onevenwichtigheden aan te pakken en het algehele emotionele welzijn te bevorderen. Er zijn 38 verschillende ‘remedies’ en daarnaast een ‘eerste hulp combinatieremedie’ die door dierenartsenpraktijken, opvang- centra en dierenambulances succesvol wordt ingezet.
- Chiropractie is gericht op het bewegings- apparaat. Het is een effectieve behandeling van spier- en gewrichtsproblemen, ook bij dieren. Het omvat manuele technieken, bijvoorbeeld om de structuur van de wervelkolom te herstellen of om de werking van het zenuwstelsel te ondersteunen.
- Craniosacraal therapie is een zachte, manuele techniek om het natuurlijke evenwicht van lichaamssystemen tussen het hoofd-bekken- gebied en het bindweefsel te herstellen of te versterken. Daarnaast zorgt het voor versterking van het immuunsysteem.
- Fytotherapie, ook wel kruidengeneeskunde genoemd, is een vorm van natuurgeneeskunde die de actieve bestanddelen van planten gebruikt als therapeutisch middel om gezondheid te bevorderen en specifieke aandoeningen te behandelen.
- Orthomoleculaire therapie richt zich op het herstellen en handhaven van optimale gezondheid door het gebruik van natuurlijke stoffen, zoals vitaminen en mineralen.
- Gedragstherapie behandelt afwijkend gedrag van dieren, waardoor bij het dier en het baasje veilige grenzen worden aangeleerd. Het kan gaan om agressieklachten, angst, voedernijd of andere gedragsverstoringen.
- Klassieke homeopathie bevordert het zelf- genezend vermogen van het lichaam. Er wordt gebruik gemaakt van verdunde en geschudde werkzame bestanddelen, meestal uit planten (homeopatiche tincturen). Een zorgvuldige selectie van het middel, passend bij het dier als geheel (en niet alleen bij de klacht), kan leiden tot vermindering van klachten. Behalve bij fysieke klachten, wordt homeopathie ook succesvol toegepast bij gedragsproblemen.
- Bewegingsonderzoek en massage is een effectieve therapie voor circulatie, spierspanning en algemeen welzijn door middel van bewuste aanraking. Hierbij wordt er gekeken naar de lichaamshouding, de stand van het lichaam en de bewegingen van het dier.
- Osteopathie is een hands-on benadering gebaseerd op principes uit anatomie, embryologie, neurologie en fysiologie. Het lichaam wordt beschouwd als een ondeelbare eenheid waarbinnen systemen nauw met elkaar verbonden zijn.
Er wordt gewerkt vanuit het uitgangspunt dat beperkingen leiden tot een verminderde beweeglijkheid, die vervolgens de gezondheid negatief beïnvloedt. Het doel is om het lichaam vrij te maken van die beperkingen, zodat organen optimaal functioneren. - Shiatsu is een manuele behandelmethode die massage combineert met drukpunt- technieken. Met duimen, handpalmen en vingers wordt op bepaalde plaatsen op het lichaam druk uitgeoefend. Deze druk concentreert zich op de meridianen en/of acupunctuurpunten om de zelfgenezende kracht van het lichaam te stimuleren. De shiatsu-technieken kunnen niet alleen fysieke klachten verlichten, maar ook bijdragen aan het herstel van het energetisch evenwicht van het dier, wat positieve effecten heeft op het algehele welzijn.
- Tellington TTouch en TTEAM (TTouch Every Animal Method) combineert zachte aanrakingen en ongewone bewegingen met het leiden van dieren, bijvoorbeeld met tuigen of lijnen. Dit vergroot het lichaams- bewustzijn, vermindert stress en verbetert gedrag. Het gevolg daarvan is een betere balans op fysiek, emotioneel en mentaal niveau.
Toename in populariteit
Zoals in de inleiding al aangestipt, er is een duidelijke verschuiving waarneembaar in de perceptie van diereneigenaren als het gaat om traditionele diergeneeskunde in vergelijking met meer holistische benaderingen, zoals natuurgeneeskunde.
Verschillende factoren dragen bij aan die opkomende populariteit:
- Via internet hebben eigenaren gemakkelijk toegang tot informatie over natuurgeneeskunde voor dieren. Ze kunnen zelf onderzoek doen, ervaringen delen en zelfs online advies vragen aan professionals.
- Eigenaren zijn zich steeds meer bewust van mogelijke bijwerkingen van conventionele medicijnen en zoeken naar alternatieve benaderingen met minder nadelige effecten.
- De nadruk op preventieve zorg heeft geleid tot een grotere acceptatie van natuurlijke benaderingen, zoals gezonde voeding en kruidensupplementen om de gezondheid van dieren te bevorderen.
- Natuurgeneeskunde voor dieren is altijd maatwerk, en dat is een erg aantrekkelijk idee voor eigenaren. Elk dier wordt beschouwd als een individu met unieke behoeften. Dit resulteert in behandelingen die zijn afgestemd op de specifieke omstandigheden van het dier.
Al met al is natuurgeneeskunde voor dieren een boeiende benadering van dierengezondheidszorg. Het kent een groeiende populariteit onder eigenaren die op zoek zijn naar holistische en natuurlijke behandelingen. Uiteraard blijft het van belang dat eigenaren hun keuzes zorgvuldig afwegen, samenwerken met gekwalificeerde professionals en altijd de gezondheid van hun dieren nauwlettend in de gaten houden.
Caroline Spek, gediplomeerd veterinair natuurgeneeskundige, aangesloten bij BCND
caroline@aardvanhetbeestje.be
Vaccinatie bij dieren, de holistische methode
Homeoprofylaxe: alternatief voor vaccinaties bij dieren
De ziekte van Weil, een artikel uit:
Gesellschaft Schweizer Tierärztinnen und Tierärzte (Herausgeber)
Band 88 (1946)
Heft 4
Jenny, J. / Kanter, U.
Über Leptospirosen
Lees hier het artikel