Rechtsboven in de buikholte, onder het middenrif, bevindt zich de lever. Om ziekten te voorkomen is het van groot belang dat de lever goed functioneert.
De lever wordt ook wel ‘hepar’ genoemd. De lever bestaat uit een grote rechter- kwab en een kleinere linkerkwab. Het is eigenlijk een grote klier. De lever weegt 1,5 tot 2 kilo en verwerkt 1,5 liter bloed per minuut.
Dit ontgiftingsorgaan zorgt voor de productie van eiwitten, waaronder cholesterol en eiwit-onderdelen voor hemoglobine (waardoor zuurstof via het bloed vervoerd kan worden).
Daarnaast wordt in de lever ook glycogeen opgeslagen, een belangrijke brandstof voor vele processen in het lichaam. Zo is de lever betrokken bij onze bloedsuikerspiegel, onze lichaamstemperatuur, de vorming van enzymen, de waterafscheiding en de productie van hormonen.
Voeding als ontregelaar
Via de dagelijkse portie vlees, vis, eieren of zuivel krijgt de gemiddelde Nederlander veel dierlijke eiwitten en verzadigde vetten binnen. Ook de consumptie van suiker en koffie is fors. En hoeveel jonge mensen zijn er niet dronken na een avondje ‘stappen’?
Onze lever moet het allemaal maar kunnen verwerken. Bier bijvoorbeeld, bevat gluten en is bovendien een histaminevrijmaker. Onze lever, ons ontgiftingsorgaan, kan bij (te) veel drinken dit plotselinge ‘gifaanbod’ niet aan, waardoor we inderdaad dronken worden.
Ook zijn er veel mensen die leverklachten hebben als gevolg van de consumptie van granen, peulvruchten, complexe koolhydraten in aardappels of door sterk bewerkt voedsel zoals fastfood.
Vooral een overmatige consumptie van granen belast de lever, omdat wij van nature nu eenmaal geen ‘granivoren’ zijn. Door al deze graanconsumptie wordt zink aan het lichaam onttrokken. Maar zink is hard nodig voor de productie van witte bloedcellen, waardoor ons afweersysteem sterk blijft.
Omgevingsfactoren
Niet alleen voeding brengt onze lever van slag, ook omgevingsfactoren hebben hun weerslag.
Veel mensen hebben stress, bijvoorbeeld door het moeten leven met milieuverontreiniging (denk aan de toepassing van pesticiden op fruit en groenten) of met klimaatverandering.
Stress ontregelt ons immuunsysteem. Uiteindelijk raakt dit systeem, dat voor 80% in de darmen huist, verzwakt. Dit heeft een negatieve invloed op de leverfunctie, omdat de lever te veel gifstoffen verwerken moet.
Hierdoor lopen we de kans dat die gifstoffen ook schade aan ons zenuwstelsel toebrengen.
En vanwege het verstoorde, overactieve afweersysteem dat daar dan weer een gevolg van is, ontwikkelen veel volwassenen en kinderen ook nog eens een intolerantie voor gluten, zuivel en histamine.
Al met al ontstaan door stress – en door een ontregelde leverfunctie – welvaartsziekten zoals depressie, overgewicht, diabetes, dementie en hart- en vaatziekten.
Kettingreactie
Door een ongezonde leefwijze kunnen leverafwijkingen ontstaan zoals levercirrose (verharding van de lever), hepatitis (leverontsteking), geelzucht (symptoom van een zieke lever), vervetting van de lever en uiteindelijk leverkanker. Er kunnen klachten optreden zoals vermoeidheid, hoofdpijn, neerslachtigheid, oedeemvorming, diarree of obstipatie.
Het afweersysteem is dan al ernstig verzwakt door darmstoornissen en voedselintoleranties. Er is namelijk een relatie tussen lever en darmen, gal, nieren en hart. Elke liter bloed die uit de darmen komt en waarin voedingsstoffenopgenomen zijn, moet de lever passeren.
Door het verzwakte afweersysteem, in combinatie met een overbelaste lever, hopen zich veel gifstoffen op. Daardoor worden er minder enzymen aangemaakt waardoor de gifstof histamine minder wordt afgebroken. Door het carcinoïd in de darmen kunnen dan uitzaaiingen in de lever ontstaan. Als reactie op een leverstoornis treedt er ook een verlaging van de bloedsuikerspiegel op. Dit heet hypoglykemie. Door dit tekort aan glucose kan er schade aan de hersenen ontstaan.
Levend voedsel als therapie
Als wij een natuurvoedingstherapie toepassen, kan degeneratie van het leverweefsel omgekeerd worden naar regeneratie van het weefsel. Het herstelt zich namelijk relatief makkelijk en groeit weer aan.
De beste voeding voor de lever is ‘levend voedsel’. Dit is onbewerkte, plantaardige, glutenvrije en bij voorkeur biologische voeding. Dat is rijk aan vezels, die nodig zijn voor een optimale darm- en leverfunctie. Fruit, groenten, verse groene kruiden, rauwe noten, pitten, zaden en kiemen behoren tot dit z.g. levende voedsel.
Groene bladgroenten bijvoorbeeld, bevatten het bladgroen chlorofyl. Deze stof beschermt de lever en zorgt ervoor dat het orgaan gifstoffen kan afvoeren. In plaats van voor de lever belastende specerijen zoals sambal, peper of cayennepeper, is het beter om verse groene kruiden aan het menu toe te voegen. Voorbeelden zijn peterselie, bieslook, oregano en basilicum. Gebruik zout en suiker met mate! Een schone darm, en daardoor een sterk afweersysteem, behoedt de lever voor slechte bacteriën en virussen.
In veel groentesoorten zit het enzym glutathion. Dit enzym heeft een ontgiftende werking van de lever.
De volgende groente- en fruitsoorten zijn goed voor de lever: waterkers, alle slasoorten, kiemen, verse kruiden, Chinese kool, broccoli (-kiemen), boerenkool, spruitjes, witlof, andijvie, artisjok, shiitake, asperges, knoflook, kokosolie, gember en bataat. Vooral de bitter smakende groenten zijn heel goed voor de lever.
Met fruit moet je iets meer opletten. Kies bij voorkeur: appels, grapefruit, blauwe bessen, mango, abrikoos of honingmeloen. Suikerrijk fruit zoals druiven en bananen kan beter vermeden worden.
Wat heb je op je lever?
We zagen dat zowel voedings- als omgevingsfactoren een negatieve invloed kunnen hebben op onze leverfunctie. We zijn te ver verwijderd geraakt van de natuur, terwijl wij eigenlijk onderdeel zijn van die natuur.
Er is een remedie: als we kiezen voor ‘levend voedsel’, en zo veel mogelijk voor de biologische varianten – wat goed is voor mens, dier en milieu – dan voorkomen we dat onze lever al te zeer belast wordt.
Ook als we zo veel mogelijk leven volgens een natuurlijk leef- en eetpatroon, zal onze lever gezonder worden. Negatieve gevoelens zoals depressie en pessimisme zetten zich dan om in vrolijkheid, levenslust en optimisme. Een positieve en optimistische kijk op het leven draagt bij aan een goed functionerende lever. Niet voor niets is het gezegde: ‘Zorg dat je niets op je lever hebt’!
Maar andersom, indien de lever niet gezond is, kunnen emoties zoals jaloezie, afgunst, boosheid, frustratie, angst en verdriet ontstaan.
De conclusie is: onze lever zal blij zijn met aandacht, liefde en zorg. Als wij lief zijn voor onze lever, zorgt deze ook goed voor ons en blijven we gezond. De natuur is onze beste arts, en natuurvoeding is voor onze lever het beste medicijn.
Didy van de Veer
levendvoedsel.nl
Adviezen
· Een gezonde lever begint bij de darmen. Vermijd daarom vooral granen (gluten) en alcohol! Gebruik zout en suiker met mate.
· Indien een vervuilde darm de oorzaak is van leverstoornissen, kan een darmspoeling toegepast worden door een deskundig therapeut.
· Kleipakkingen op de lever ondersteunen het orgaan bij het elimineren van gifstoffen. Groene kleipoeder, aangelengd met water, kan gedurende een kuur van drie weken ingenomen worden.
· Een warmwaterzak op de lever zorgt voor een aangename lichaamstemperatuur en ontspanning van lichaam en geest. Tegelijkertijd wordt de lever gestimuleerd.
· Ook een voetmassage heeft een helende werking op het ontgiftingsorgaan (omdat het stress tegengaat).
· In plaats van koffie is het beter om kruidenthee te drinken, zoals Moringa oleifera en paardenbloembladthee.
· Als suppletie kan gekozen worden voor mariadistel-, paardenbloemblad- of artisjokcapsules.
· Ook vasten valt te overwegen, 3 dagen. Zelfs ‘intermittent fasting’ (alleen eten tussen 10 uur en 20 uur), is al ontlastend voor de lever.
· Beweeg voldoende in de natuur.
· Een goede buikademhaling is van belang.
